Berke Göl, “Bu kitaplar izlenir...”, Radikal Kitap Eki, 28 Nisan 2006

Türkiye'de her yıl, önceki yıla göre daha fazla sinema kitabı yayımlanıyor. Bu kitapların hak ettikleri ilgiyi görüp görmedikleri, satılsalar bile okunup okunmadıkları, okunsalar bile yeterince anlaşılıp anlaşılmadıkları tartışılır, ama yine de sinema kitaplarındaki patlamanın, ortaya çıkan çeşitliliğin, gittikçe daha çok yayınevinin bu külliyata katkıda bulunmasının sinema yazınımız açısından olumlu bir gelişme olduğu su götürmez bir gerçek. Kitapların da yardımıyla sinema yavaş yavaş boş zamanları doldurmanın bir aracı olarak algılanmaktan çıkıp hayata ve dünyaya bakmanın bir yolu olarak –ülkemizde de– kabul görmeye başlıyor. Sinemayı izlemek tamam da, okumak da gerekiyor ve sinema kitapları da bu konuda başat öneme sahip.

Son yıllarda sinema kitaplığımızda önemli yer tutan ve sayıları giderek artan kitapların başında, yüksek lisans ve doktora tezlerinin kitaplaştırılmasıyla ya da belirli bir alandaki makalelerin derlenmesiyle oluşan akademik yapıtlar geliyor. Sinema üzerine okumayı daha da anlamlı hale getiren, yazarla okur arasındaki anlam zeminini sağlam tutan ve bu yönleriyle yıllar boyu başvurulabilecek kaynak değeri taşıyan bu tip kitapların en yeni örneği, Bilkent Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olan Asuman Suner'in Hayalet Ev: Yeni Türk Sinemasında Aidiyet, Kimlik ve Bellek adlı kitabı. Zeki Demirkubuz, Nuri Bilge Ceylan, Derviş Zaim gibi son yılların önde gelen yönetmenlerinin filmlerini mercek altına alan, son dönem Türk sinemasında büyük kentlerde ve taşrada kimlik sorununu mekân algısı ve bellek üzerinden inceleyen Hayalet Ev, tıpkı Metis Yayınları'nın geçen aylarda çıkardığı Bu Kâbuslar Neden Cemil? gibi, kapsamlı bir araştırmanın ve akademik bir yaklaşımın ürünü ve dönüp dolaşıp tekrar okunabilecek bir inceleme.

Türk sineması üzerine diğer bir yeni kitap, Dokuz Eylül Üniversitesi'nin Sinema-TV bölümüne doktorasını tamamlamış olan Sadık Battal'ın Vadi Yayınları'ndan çıkan Asıl Film Şimdi Başlıyor'u. Başta Lütfi Akad, Metin Erksan, Yılmaz Güney ve Yavuz Turgul'un filmleri olmak üzere sinemamızın önemli yapımlarını gerçekçilik ekseninde ele alan ve karşılaştıran kitap, polemikçi üslubuyla bolca tartışma yaratacak gibi görünüyor. "Aşk Var! Nefret Var! Şiddet var! İntikam da Var! Türk Filmi gibi Kitap!" sözleriyle tanıtılan kitabın ne tarz yorumlara yol açacağını önümüzdeki günlerde göreceğiz.

Bir başka Dokuz Eylüllünün; Oğuzhan Ersümer'in geçen aylarda yayımlanan Bilimkurgu Sinemasında Siberpunk kitabı, bambaşka bir konuya sahip: 'Siberpunk Etkileri Taşıyan Filmlerin Ayırt Edici Özellikleri', ülkemizde hakkında fazla yazılmayan ve konuşulmayan bir akım olan 'siberpunk'ı çeşitli boyutlarıyla inceliyor. Öncelikle bilimkurgu edebiyatı ve sineması üzerine kapsamlı bilgiler veren, böylece siberpunk'ın ortaya çıkışının bağlamını açıklayan kitap, 'siberpunk'ın edebiyatta ve sinemada yükselişini, öncü örneklerini inceliyor ve sözü son yılların popüler yapımlarından 'Matrix'e ve 'Yapay Zekâ'ya kadar getiriyor. Ersümer'in kitabı, Türkiye'deki siberpunk meraklıları için kaçırılmaz bir fırsat.