Zühtü Bayar, “Ursula K. LeGuin’in Canıma Okuyuşunun Öyküsüdür”, Matbuat, Sayı 24, Mayıs 1997

LeGuin'i ve iki büyük ödüllü yapıtı Mülksüzler'i BK edebiyatı içinde yerli yerine oturtmak istersek, şunları da eklememiz gerekli: Mülksüzler, BK edebiyatı yapıtları sınıflandırmasında, "Bilimsel BK"nun "sosyo-politik BK" sınıfına girer. Her ne kadar yazarın kendisi, "İkircikli Bir Ütopya" altbaşlığını kullanmışsa da, bu tabir BK'yu derinlemesine tanımayan okur ve eleştirmenler için kullanılmış olsa gerektir. Mülksüzler'in sınıflandırmadaki yeri, George Orwell'in 1984'ü, Yevgeni İvanoviç Zamyatin'in Mıy-Bizler'i, Aldous Huxley'nin Cesur Yeni Dünya'sı ve nihayet bir Türk yazarının, Dr. V. Bilgin'in Rüya mı Hakikat mı?'sının yanıdır. Mülksüzler'in bir ütopya olarak gösterilmesi doğru değildir ve zaten kaotik bir durumda olan kuramsal Türk edebiyatında daha da büyük karışıklıklara yol açabilir. Hem unutmamak gerekir ki, her BK yapıtı temelde bir "utopia"dır.

Son olarak LeGuin'in altı çizilmesi gereken bir başka özelliğine daha dokunalım. Bu yazar, diğer yetkin ürünler veren bilimkurgucu meslektaşları gibi özel bir yazınsal BK üslubu geliştirdikten başka, lenguistik sorunlarla da derinlemesine ilgilenir. Onun için Ursula'yı okurken, sentetik bir biçimde yarattığı sözcüklerin semantiği üstünde dikkatle durmak gerekir.

"Nebula" ve "Hugo" ödüllerini kazanmış ve "SF Masterpiece" sıfatıyla taçlandırılmış Mülksüzler için başka ne diyebilirim ki? Okuyalım; dikkatle, zevkle, tümcelerin altını çize çize ve yazarın kurgulamadaki başarısına saygı duyarak...