Önsöz, s. 11-13

“Nasıl oldu bu anlamadım. Nasıl oldu?”

DNA soy testi sonuçlarını gören Karen’ın tepkisi böyleydi.

“%61 Güneydoğu Afrikalı, %38 Kamerun/Kongolu ve %1 Benin ve Togoluymuşum.”

İki hafta önce The DNA Journey (DNA Yolculuğu) adlı programa ilk çıktığında Karen kökeninden emindi.

Spiker atalarının yüzde kaç Doğu Afrikalı olduğunu sorduğunda, “Yüzde yüz. Eminim,” demişti. Ama test sonuçlarını alacağı zaman kendinden bu kadar emin değildi.

“Son birkaç hafta nasıl geçti?” diye sordu spiker.

“Karışık... Kendimde değilim. Kim olduğumu biliyorum. Afrikalıyım, Doğu Afrikalıyım. Kim olduğumdan eminim... Yani, ne bileyim. Yani... Gerçekle yüzleşeceğim ânı pek düşünmediğimi fark ettim şimdi.” Bir süre sonra Karen DNA testi sonuçlarını okumaya başladığında, sonuçların beklediğinden farklı olduğunu gördü ve gözyaşlarını tutamadı.

Jay de aynı şekilde şaşırmıştı test sonucuna.

“%5... Alman. Türkiye’yi de sırf üstüne tuz biber ekmek için mi koydunuz buraya?”

“Hayır!” dedi spiker kesin bir biçimde.

Jay devam etti: “Almanya... Almanya. Ne Alman ne de Türk çıkmak istemediğimi size söylemiştim, şimdi ikisi de var, yani evet... Ne kadar farklı yerlerden geldiğimi öğrenmek biraz şaşırttı açıkçası.”

Jay’in etnisite tahmini %55 İrlanda, %30 Büyük Britanya, %5 Fransa-Almanya, %3 İspanya-Portekiz, %3 İtalya-Yunanistan, %3 İskandinavya ve %1 Türkiye idi.

Karen gibi Jay de iki hafta öncesinde etnisitesinden emindi: “İngiliz olmaktan gurur duyuyorum. Ailem bu ülkeye hizmet etti, bu ülkeyi savunduk, bu ülke için savaştık, bu nedenle İngilizim, biliyorum. Annem babam, büyüklerim İngiliz olduğumu söylediler, dolayısıyla kendim için İngiliz olmanın dışında bir seçenek görmüyorum.”

Gelgelelim DNA test sonuçları bunun aksini söylüyordu.

Karen ile Jay, 2016 yılında DNA soy testi yapan şirketlerin önde gelenlerinden biri olan Ancestry.com’un gezi sitesi Momondo ile birlikte hazırladığı The DNA Journey programına katılarak DNA testi yaptıran 67 kişiden ikisiydi. Reklamlarında insanların DNA’ları üzerinden gerçek kimliklerine doğru çıktıkları bir yolculuk olarak pazarlanan bir programdı bu:

Nereden geldiğinizi bildiğinizi mi sanıyorsunuz? Sizi siz yapan şeyleri bildiğinizi mi düşünüyorsunuz? Kimlik duygumuzu yetiştirilme tarzımız, kültürümüz, aile değerlerimiz biçimlendirir ve geçmişimizle ilgili hikâyeler nesilden nesle aktarılır. Ama gerçekte kim olduğunuz, nereden geldiğiniz konusunda ne kadar bilgiye sahipsiniz ve bu bilgi dünyanın geri kalanına bakışınızı nasıl etkiliyor?

Yetiştirilme tarzımızın, kültürümüzün, aile değerlerimizin ve geçmişimize dair hikâyelerin kim olduğumuzu “tam anlamıyla öğrenmemiz” için yeterli olmadığı yolunda örtük bir mesaj var burada. Bunun için başka bir şey gerekli, o şey de DNA. Düşündüklerinin aksine ne Karen %100 Doğu Afrikalı ne de Jay %100 İngiliz çıkmıştı. Farklı birçok bölgeden ataları vardı ikisinin de. Bu kitabın temel amacı, DNA soy testlerinin soyumuzu gerçekten de ortaya çıkarıp çıkaramayacağını açıklamaktır.

The DNA Journey’nin tanıtımında önemli bir mesaj daha vardı:

Neticede başka milliyetlerden insanlarla sandıklarından çok daha fazla ortak yönlerinin olduğunu ve hepimizin tek bir küresel ailenin üyesi olduğumuzu keşfettiler.

Bu programda insanların ortak özelliklerinin sanıldığından daha fazla olduğu ve hepimizin tek bir aile olduğumuz mesajı veriliyordu aslen ve övgüye değer bir mesajdı bu. Bu kitabın ikinci amacı da insanların neden aynı ailenin üyeleri olduğunu açıklamaktır.

Kendimizi ve atalarımızı tahayyül etme, dolayısıyla ait olduğumuza inandığımız soy topluluklarını tasvir etme biçimimiz soy tahayyülü olarak tarif edilir. Bu tahayyül biçimi büyüme dönemimizde ebeveynlerimiz ile büyük ebeveynlerimizin anlattığı hikâyelerle; aşina olduğumuz ve sonunda benimsediğimiz gelenekler ve kültürel pratiklerle; ait olduğumuz toplulukların nereden geldiğine dair okulda ve başka yerlerde anlatılan tarih dersleriyle şekillenir. Yani, Karen ve Jay’in kendilerini sırasıyla Doğu Afrikalı ve İngiliz olarak görmesi insanın etnik kimliğiyle ve dil, gelenek ve belki de din ve vatan gibi kültürel özellikleri içeren bir kategoriye ait olma duygusuyla alakalı bir durumdur. Etnik kimliğimiz hem kendimiz hakkındaki düşüncelerimizi hem de başkalarının bizimle ilgili düşüncelerini tarif eden bir özellik olabileceği gibi, sahip olduğumuz hak ve yükümlülükleri belirleyen bir unsur da olabilir. Etnik kimlik bu nedenle insanlar için çok şey ifade eder.