Metis Edebiyat |
|
Metis
Yayınları 1987 yılından bu yana çeviri ve Türkçe edebiyat ürünleri
yayımlıyor. Edebiyatı, bugünün dünyasında insanların birbiriyle
deneyimlerini paylaşabilmelerinde çok temel bir ifade aracı olarak
görüyoruz; başlangıçta edebiyat dışı kitaplar yayımlamak üzere kurulduğu
halde Metis'te edebiyata başlamamızın nedeni de bu. Yıllar içinde,
dizide okurdan geniş ilgi gören ve klasikleşen yapıtlar yer aldı: Sana
Gül Bahçesi Vadetmedim, Yüzüklerin Efendisi, Yerdeniz, Yaz Geçer ya da
Üç Aynalı Kırk Oda gibi. Birçok yazarın Türkçeye çevrilen ilk kitapları
Metis Edebiyat'ta okur karşısına çıktı: Ursula K. Le Guin, George Perec,
Thomas Bernard ya da Henri Bachau gibi. Türkçe Edebiyat’ta Bilge
Karasu, Murathan Mungan, Bejan Matur, Engin Geçtan ve Elif Şafak’ın
yapıtları toplu halde birer koleksiyon olarak yayımlanıyor. Son yıllarda
çok başarılı yeni edebiyatçılar da katıldı bu isimlere: Murat
Uyurkulak, Barış Müstecaplıoğlu, Ayşegül Devecioğlu ve Ayhan Geçgin
gibi. Edebiyatı son derece şahsi bir zevk, bir keyif işi olarak
gördüğümüz için, daha özel ilgilerle buluşabilecek diziler de
yayımladık: Bilimkurgu, polisiye ve fantazi edebiyatları. Metis Edebiyat dizisinin yayın yönetmenliğini Müge Gürsoy Sökmen yapıyor.
|
|
Edebiyatdışı |
|
Uzunca
bir dönem edebiyat dışı kitaplarımızı Tarih Toplum Felsefe diye
adlandırdık. Yayınevinin kuruluşunda ilgimizin odağında bu üç alan ve
aralarındaki ilişkileri konu alan kitaplar vardı. Zaman içinde yeni ilgi
alanlarına, yeni konulara girdik, edebiyat dışı listesi genişledi,
çeşitlendi. Bilginin hiç bir zaman diğer alanlardan yalıtılmış tek bir
alan, konu ya da disiplin içinde ele geçirilemeyeceğini düşünüyoruz:
Güzel, etkileyici ve çığır açıcı kitapların çoğu farklı bilgi
türlerinden yararlanılarak yazılmıştır. Bu yüzden bizim açımızdan tipik
bir Metis kitabı, bilginin mevcut yapısına karşı bir sorgulama, günün
zihniyetine yapılmış temel bir itirazdır her şeyden önce. Dizide yer
verdiğimiz kitaplar da, akıp gelen belirli sorular, temalar etrafında
birbirlerine eklenerek seçilmektedir. Hakikatin bir kez ele geçirilip,
sonra üstünde oturulacak bir şey olmadığını, hakikat peşinde koşmanın
bir süreç olduğunu düşünüyoruz. Edebiyat dışı kitapların yayın yönetmenliğini Semih Sökmen ve Tuncay Birkan yapıyor.
|
|
Metis Eleştiri |
|
Eleştiri
alanında daha önce birçok kitap yayımlamıştık. Ancak 2001 yılında
edebiyat kuram ve eleştirisini başlı başına bir dizi haline getirdik.
Dizinin birkaç amacı var. Biri, çağdaş edebiyat eleştirisindeki önemli
yolların (stilistik, fenomenoloji, yorumsama, Marksist eleştiri,
yeni-tarihselcilik, psikanalitik eleştiri, yapısalcılık) örneklerini ve
özellikle de bu yolların kesişme noktalarını sunmak. Öte yandan, dizide
doğrudan doğruya bu akımların herhangi birine bağlı olmayan önemli
eleştirmen ve edebiyat kuramcılarının (örneğin Mihail Bahtin ya da René
Girard) yapıtları da yer alacak. Modern eleştirinin bazı önemli tartışma
bölgelerini (örneğin tür kuramı, "sömürgecilik-sonrası" çalışmalar,
kültürel coğrafya) konu alan kitaplara da yer vermeyi düşünüyoruz. Bir
başka amaç da, Türkçe'de bir eleştirel söz dağarının oluşmasına ve
yerleşmesine katkıda bulunmak. Metis Eleştiri dizisinin yayın yönetmenliğini Orhan Koçak yapıyor.
|
|
Metis Defterleri |
|
2010'da
tematik makale seçkilerine yer vereceğimiz yeni bir diziye başladık.
Metis Defterleri, günümüzün canalıcı önemdeki siyasal ve kültürel
konularını tartışan metinlerden oluşuyor. Dizide yer verdiğimiz
kitapların bazıları Türkçede ya da başka dillerde yazılmış makalelerden
Metis'te bizim seçimimizle oluşturulmuş derlemeler, bazıları ise başka
dillerde yapılmış, hazır bulduğumuz, ancak nitelikli ve başarılı
seçkiler oldukları için bu koleksiyona dahil etmek istediğimiz çeviri
kitaplar.
|
|
Sanatlar ve İnsan |
|
Sanat
kuramı, yer yer sanat tarihi içinden bazı ipuçları, sanat eleştirisi ve
sanat yapıtına bakış açıları ele alınıyor bu dizinin kitaplarında.
Dizinin programının, açılış kitabı sayılabilecek John Berger'in Görme
Biçimleri'nin esin verdiği şekliyle bir görme biçimleri antolojisi
oluşturmak olduğu söylenebilir. Bunun için felsefeye gidilebilir, bir
sinema yönetmenine ya da teknoloji tarihçisine de başvurulabilir. Ama
her defasında, bir yandan, görünümlerin sunduğu çok yönlü oyuna
katılabilmek için gözleri keskinleştirmek, diğer yandan sanat yapıtının
ardındaki insanı, sanatçıyı görmek amaçlanmıştır bu diziye dahil edilen
kitaplarla... Sanat ne fildişi bir kulededir, ne de televizyon
ekranındaki seyirliktir. Sanatlar, herkesin çaba ile dilini
öğrenebileceği, kendini geliştirebileceği ve katılabileceği insani
faaliyet alanlarıdır. Dizinin yayın yönetmenliğini Semih Sökmen yapıyor.
|
|
Metis Seçkileri |
|
Eleştirel
düşüncenin günümüzde ulaştığı yer neresidir? 20. yüzyıl, insanlık
tarihinin başka dönemlerinde de sıklıkla görüldüğü gibi acı, baskı,
tahakküm ve sömürüyle doludur. Ama zamana karşı çıkarak, gözlemleri ve
düşünceleriyle yaşadığımız dünyayı anlamamıza katkıda bulunan sayısız
filozofu, düşünürü de olmuştur bu yüzyılın... İşte Metis Seçkileri ile
çağımıza yeni sezgiler getiren bu yazarlardan temsil edici örnekler
sunmayı amaçladık. Her yapıt, tarihsel ve mekânsal bir bağlam içinde
varlık bulduğundan, başka bir ülkede yaşayan bir yazarı Türkçe'de
tanıtırken, söz konusu iki toplum arasındaki dil, kültürel birikim,
yayınlanmış ve yayınlanmamış öncüller gibi farklılıkların getirdiği
güçlükler var. Türkiye'deki okuma ortamının kendine özgü koşullarını
gözönünde tutarak Metis'te hazırladığımız (kimi zaman yazarın kendisiyle
birlikte çalıştığımız) edisyonlarla bu güçlüğü aşmak, eleştirel
düşünceyi Türkçe'de tartışılabilir kılmak amaçlanmıştır.
|
|
Metis Bilim |
|
2004
Sonbaharı'nda başladığımız bu dizide, doğa bilimlerinin gelişen
alanlarından hareketle bilim kitapları yayımlayacağız. Bilimsel bilginin
bayağılaştırmadan ya da indirgemeciliğe düşmeden daha geniş bir okur
kesimine ulaştırılabileceğine inanıyoruz. Kuşkusuz bunun için
okurlarımızın da daha sebatkar, daha inatçı yaklaşımlarına ihtiyacımız
var. Uçsuz bucaksız bir evrende bilinç sahibi canlılar olarak, insan
olarak varolmanın uyandırdığı hayret ve merak hislerini besleyecek
kitaplar seçeceğiz bu dizi için. Son zamanlarda birbiri ardına heyecan
verici çalışmaların üretildiği "bilinç çalışmaları" alanı merkez
alınarak genetikten evrim kuramına kuantum fiziğinden paleontolojiye
çeşitli bilim dallarına uzanılacak. Bilimle ilişkimizin pasif birer
teknoloji tüketicisi olmakla sınırlı kalmasının, bilim karşısındaki bu
"yabancılığın", insanlığın bütün diğer maceralarına yabancı kalmayı
beslediğini düşünerek, bilimsel gelişmeler karşısında eleştirel bir
merakı teşvik etmek, bilimin salt uzmanlara bırakılamayacak kadar önemli
ve yaratıcılığı kışkırtan boyutları olduğunu hatırlatmak istiyoruz. Dizinin yönetmenliğini Tuncay Birkan ve Semih Sökmen yürütüyor.
|
|
Ötekini Dinlemek |
|
Uzmanlaşmış
bir dizi "Ötekini Dinlemek". Öte yandan dizinin birçok kitabı, sebatlı,
disiplinli okuma yapabilen birçok kişi tarafından da okunabilir. Çünkü
dizide yer alan bütün kitaplar sonuçta insana dair. Hayatlarımıza, kendi
kişisel deneyim alanımıza, ana babalarımıza, onlarla ve başkalarıyla
ilişkilerimize, zor büyüme yıllarımıza dair bir bilgi... Kendimiz ve
diğer insanlarla ilgili sezgilerimizi geliştirmemize yardımcı olacak,
yeni kavrayış imkânları verecek ve kuşkusuz öğrenirken herkesin kendi
deneyimleriyle sınayacağı türden bir bilgi... Psikanaliz ve psikiyatri
alanında yüzyıl boyunca yazılmış temel yapıtları bir kütüphane
oluşturacak kapsamda bir araya getirirken bunu amaçladık. Ötekini Dinlemek dizisinin yayın yönetmenliğini Saffet Murat Tura ve Müge Gürsoy Sökmen yapıyor.
|
|
Kadın Araştırmaları |
|
Feminist
araştırmalar, kadınlar üzerine ve kadınlık durumu üzerine incelemeler
ve cinsiyet ayrımcılığı ile toplumsal cinsiyete dair araştırmalar bütün
dünyada son yılların en verimli sosyal düşünce konusu olmuş, çok sayıda
belirleyici yapıt ortaya çıkmıştır. Feminist çalışmalar bu önemi, kendi
dışlarındaki alanlar üzerinde de açık, belirgin ve dönüştürücü bir
etkide bulunarak kazandılar. Dünya üzerinde kadınlık durumunun kendine
özgü akut sorunları varlık sürdürdükçe, gelişerek devam edeceğini
söyleyebiliriz. Metis'te kadın araştırmalarını özelleşmiş bir dizide
toplayarak, bu gelişmenin altını çizmeyi, katkıda bulunmayı, kadınlığı
kendi değerleriyle görünür hale getirmeyi amaçladık. Dizinin yayın yönetmenliğini Müge Gürsoy Sökmen yapıyor.
|
|
Küçük Filozoflar Dizisi |
|
Küçük
Filozoflar Dizisi, 8-12 yaş çocukları için filozofların hikâyelerini
anlatan kitaplardan oluşuyor. Kant, Descartes, Sokrates, Lao-Tzu, Marx,
Leibniz, Ricoeur, Einstein, Diyojen ve başka filozoflar... Diziyle
çocukların felsefeye zevkli bir giriş yapmalarını, kendi sorularının
peşinden gitme alışkanlığı kazanmalarını amaçlıyoruz. İşinin ehli
felsefeciler tarafından yazılan bu güzel kitapların resimleri de bir o
kadar güzel. Küçük Filozoflar dizisinin yayın yönetmenliğini Savaş Kılıç ve Semih Sökmen yapıyor.
|
|
Siyahbeyaz |
|
Türkiye
ile ilgili güncel konu ve temalara alternatif bir bakış açısı getirmeyi
amaçlayan röportaj, anlatı, tanıklık, inceleme, araştırma türü
kitaplara yer veriyoruz bu dizide. Diziyi, birçok eski okurumuzun iyi
hatırlayacağı şu üç kitapla 1991'de başlatmıştık: Vatan Millet
Pragmatizm, Resmi Tarih Sivil Arayış, ve Sol Kemalizme Bakıyor.
Siyahbeyaz dizisinde özerk, bağımsız ve araştırmacı gazeteciliği teşvik
etmeyi, medyanın genelinde haber olamayan ya da medyaya eksik, yanlış
veya çarpıtılmış bir şekilde yansıyan kişi, olay ve temalara,
kendilerini kamu önünde ifade olanağı yaratmayı, ve bu yolla toplumun
haber alma hakkını ve olanaklarını geliştirecek katkılarda bulunmayı
amaçlamaktadır. Kitaplar geleceğe taşınan belge ve başvuru kaynaklarıdır
aynı zamanda; bugünün güncelliğine bakış biçimimiz, yarının yakın tarih
bilinci olacaktır. Siyahbeyaz dizisinin yayın yönetmenliğini Ruşen Çakır yapıyor.
|
|
Yaşadığımız Dünya |
|
Metis
Yayınları'nın kuruluşundan kısa bir süre sonra, 1985'te açtığımız bir
dizi. 80'li yıllarda Hücremde Bir Gün, Polonya Günlüğü, 68 Fransa ve Biz
Duvar Yazısıyız gibi ilk dönem kitaplarla, dünyanın farklı renklerdeki,
muhalif, bastırılmış ya da dışlanmış hakikatine bir dil bulmaya
çalışmıştık. Geniş ilgi toplayan ve siyasal İslama dair öngörüleriyle
Türkiye'de yeni bir döneme girilmekte olduğunu haber veren 1990 tarihli
Ayet ve Slogan da bu dizide yayımlanmıştı. Dizi son dönemde Unutkan
Tarih, Yeni Orta Asya gibi Türkdilli dünya üzerine ve İran: Bir Devrimin
Çöküşü ve İran'da Modern Olmak gibi İran üzerine daha sosyolojik
vurgulu incelemelerle yol alıyor. Ancak tür ne olursa olsun amaçlanan,
kuramdan ziyade dünyanın bir yerlerindeki insanlara ait siyasi-kültürel
deneyimleri Türkçe'ye taşımak, bu yolla kendimizi anlamamıza yardımcı
araçlar edinmek... Dizinin yayın yönetmenliğini Semih Sökmen yapıyor.
|
|
Antikapitalist Hareket İçin Kılavuzlar |
|
Seattle,
Washington, Melbourne, Seul, Millau, Quebec, Prag, Nice, Göteborg,
Cenova, Brüksel… Kılavuzlar dizisinin esin perisi, antikapitalist
hareketlerin 1999’da Seattle ile başlayıp günümüze kadar gelen dünya
çapındaki mücadeleleri oldu. Bu harekete kaynaklık eden, hareketten
haberler veren, attığı adımları ve önündeki engelleri anlatan, yol
göstermeye çalışan, hareketin içindeki hararetli tartışmaları aktaran
kitapları Türkçe'ye kazandırmayı amaçlıyor. Seçtiğimiz kitaplar,
hareketin çok yönlülüğünü, çeşitliliğini, dinamizmini yansıtma amacını
taşıyor. Hareketin temel el kitapları haline gelmiş eserlere, başlıca
direniş konularını ele alan, bilgi veren, hareketin militanlarını
besleyen kitaplara öncelik verilecek. Dizinin bir de art niyeti var:
Türkiye’de dünyanın bütün haksızlıklarının sadece bizim başımıza gelmiş
olduğunu şeklinde bir ruh hali hakim. Türkiye solu ve muhalif
hareketleri de çoğu durumda aynı ruh halini paylaşıyor. Kapitalizmin bir
dünya sistemi olduğu ve dolayısıyla onunla ancak dünya çapında bir
mücadeleyle baş edilebileceği dünyanın hemen her yerinde artık bir veri
olarak kabul görürken, Türkiye'de kapitalizme karşı mücadele bir
"bağımsızlıkçılık" olarak, bir ulusal mesele olarak anlaşılıyor.
Türkiye'deki hareket, ülke sınırlarının dışına çıkmadığı, dünyadaki
hareketle eklemlenmediği ölçüde, dönüp dolaşıp kendi içine kapanan,
milliyetçiliğin sınırları içinde debelenen bir hareket olarak kalacak.
İşte, art niyet dediğimiz de bu: Türkiye'nin dünya gezegeninin dışında
olmadığını vurgulamak, bu taşralı ruh haline, içe kapalılığa karşı
malzeme sunmak. Dizinin yayın yönetmeni Roni Margulies.
|
|
|
|