Karin Karakaşlı, “Aşkla ve kötülükle hesaplaşma”, Milliyet Kitap Eki, Eylül 2009

Bir kitabı beklemekle, yazarınızın kitabını beklemek arasında fark var. İkincisinde elinizdeki kitap artık bir pusuladır; size yazarınızın ruh ve yazın istikametini gösterir. Siz artık sadece bir kitabın okuru değil, bir yolculuğun ortağı olursunuz. Murathan Mungan’ın yeni öykü kitabı Eldivenler, hikâyeler işte böyle bir maceranın kod adı.

Ustalığın tarifi yalınlık olmalı. Mungan, usta işi yalınlıktaki öykülerinde kaderin oyunları üzerinden hayatı ve edebiyatı da sorguluyor. Yanıbaşımızdan geçip giden hayaller, ihtimaller; bir ölümle yarıda kalan hesaplaşmalar, teğet geçişler, geç kalmışlıklar bir bir yokluyor ruhumuzu. Aşkla, kötülükle, adaletle girişilen bir hesaplaşma bu.

Karanlık dünyanın sakini

“Kötü bir adam olduğumu ne zaman anladım, bilmiyorum. Ben dünyadan nefret etmeden çok önce dünya benden nefret etmeye başlamıştı. Bunu anladığımda nefret yarıştırmaya başladım, arayı bir an önce kapatmalıydım. Sigaraya, içkiye ve sanırım okula o sıralar başladım. Okuma yazmayı, sahte imza atmak, tehdit ve şantaj mektubu yazmak, sahte kimlik-pasaport falan yapabilmek için öğrenmek istiyordum daha çok. ... Kendimi daha çocuk yaşta suça adamıştım ve suçla ilgili her şeyi okuyup öğrenmeli, kendimi bu konuda yetiştirmeliydim” diyen karanlık dünyanın bir sakini, çıkıp aşkı sorguladığında biz de bakakalıyoruz vardığı sonuca: “Aşk, ikimizin de arzulamadığı, hesaplamadığı, hayatlarımız için amaçlamadığı bir şeydi. Öylesine oluvermişti işte. En fazla, başımıza gelen bir trafik kazasına benzetebilirdik onu. Âşık olduğumuz için, öncelikle kendimize karşı gizli bir mahcubiyet duyduğumuz ve bir süre bununla sözcüklerini bulamayan bir iç hesaplaşması biçiminde boğuştuğumuz kanısındaydım. Bu nedenle âşık olmanın tadına varmamız, aşkın kendine göre özel bir keyfi olduğunu anlamamız, beraberliğimizin kendi hikâyesi içinde yol almamız epeyce gecikti. Bir süre sonra, zamanında anlamadığımız bir filmi yeniden seyretmek ister gibi dönüp kendi hikâyemize uzaktan baktık. Bu hikâye içindeki kendimizi tanımaya, bize ne olduğunu anlamaya çalıştık. Belki içimizdeki kötülüğün renkli oyunlarına fazla kapıldığımız için, aşk bizden uzak sanıyorduk. Ya da aşkı fazla temiz bir şey sanıyorduk. Oysa gerçek her zaman yalındır: Kötü insanlar da âşık olur ve aşk kötülüğe; kötülük de aşka bir engel teşkil etmez. Hatta birbirine âşık insanlar, birbirlerine daha kolay kötülük edebilirler.”

Gece yatakta ya da sabah ayna karşısında kendine itiraf ettiği mahrem gerçekleriyle karşımıza çıkan karakterlerin her biri sanki bizden de usulca bir sır talep ediyor. O yüzden de tehlikeli bir kitap elimizdeki. Kendimizi kimselere anlatmadıklarımızı mırıldanır bulduracak denli.

Kaderinizin hikâyesi

Bir annenin ya da babanın ardında bıraktığı çocukların büyüme sancıları, hatırlama ve unutmanın labirentleri, cinsellik üzerinden girişilen oyunlar, eşcinselliğin korkusu ile cesareti ve nihayet ölüm; bu yolculukta uğranan duraklardan sadece birkaçı. “Gövde tek başına silahtı; hiçbir şey yapmadan öylece duran kayıtsız varlığıyla bile, bir insana yapılabilecek işkenceleri düşünüyordum. Güzellik, başlı başına bir faşizmdi” diyor sevdiği eşcinsel yazarla bir kez bile sevişmeyen genç adam, yazarın ani ölümü sonrası.

Kendine gafil avlanışları ruhani boyuta taşıyan son öyküde ise bizzat bir öte alem ruhuna ses veriyor Mungan: “Hem yaşıyor hem yaşamıyordum. Yaşamak neydi: Bir insanın hikâyesinin olması, devam edebilecek bir hikâyesinin... Neyin rüya, neyin gerçek olduğunun belli olmadığı sınırsızlığın dünyasında yaşanan geçici kesinliklerin küçük bir parçasıydım yalnızca. Kimdim ben. Herkes kadar hiçkimse.”

Herkesliği ve hiçkimseliği tatmaya hazırsanız, sadece teslim olun bu kitaba. Kaderinizin hikâyesinde ve hikâyenizin kaderinde ne çıkarsa bahtınıza.